حالب چیست؟
حالب‌ها (Ureters) لوله‌های باریک و دراز هستند که ادرار را از کلیه‌ها به مثانه منتقل می‌کنند. هر فرد دو حالب دارد، یکی برای هر کلیه. وظیفه اصلی حالب‌ها این است که ادرار تولید شده در کلیه‌ها را به طور منظم و بدون مانع به مثانه برسانند تا ذخیره و سپس دفع شود.
ویژگی‌های کلیدی حالب‌ها عبارتند از:
- طول و اندازه: حالب‌ها معمولاً حدود 25 تا 30 سانتیمتر طول دارند و قطر آنها به اندازه‌ای کوچک است که ممکن است در برخی شرایط مانند سنگ کلیه، مسدود شوند.
- ساختار و عملکرد: دیواره‌های حالب از بافت عضلانی و بافت پوششی تشکیل شده‌اند که به حالب‌ها امکان می‌دهد تا با انقباض و انبساط منظم (پرستالتیک) ادرار را به سمت پایین منتقل کنند.
- مسیر و موقعیت: حالب‌ها از قسمت بالای کلیه‌ها شروع شده و به سمت پایین، به طرف مثانه حرکت می‌کنند. آنها در بخش تحتانی به مثانه وارد می‌شوند و در این نقطه معمولاً زاویه‌ای ایجاد می‌کنند که مانع از برگشت ادرار به کلیه‌ها می‌شود.
مشکلات مرتبط با حالب‌ها می‌تواند شامل سنگ حالب، عفونت، انسداد حالب یا آسیب باشد که ممکن است نیاز به بررسی و درمان پزشکی داشته باشد.
انسداد حالب
انسداد حالب یکی از مشکلات نسبتا شایع در دستگاه ادراری است. همان اندازه که تامین مواد مغذی برای سلامتی بدن ضروری است، دفع مواد زاید نیز حائز اهمیت است. این وظیفه بر عهده دستگاه ادراری است که از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود. یکی از اجزا این سیستم، حالب است. حالب در واقع کانالی است که جریان ادرار را از کلیه به سمت مثانه هدایت می‌کند. به وجود آمدن انسداد در این کانال، موجب اختلال در تخلیه ادرار می‌شود. در نتیجه ادرار به سمت کلیه برمی‌گردد و زمینه ساز مشکلاتی جدی مانند عفونت، سنگ کلیه و نارسایی‌های کلیه می‌شود. این انسداد نیاز به درمان فوری دارد و علایم زیر را با خود به همراه دارد.
- اختلال در دفع ادرار
- وجود خون در ادرار
- عفونت ادراری
- تب و حالت تهوع
- احساس درد هنگام تخلیه ادرار
درمان انسداد حالب
با توجه به شدت و علت انسداد، شیوه درمان انسداد حالب متفاوت است. البته شرایط بیمار نیز در تعیین روش درمان بسیار کلیدی است. با توجه به این شرایط، روش درمان انسداد حالب به دو دسته کلی زیر تقسیم می‌شود.
1. درمان انسداد حالب اورژانسی
گاهی برای درمان انسداد حالب نیاز به زمان است و یا شرایط بیمار برای انجام آن تا مدتی مساعد نیست. اما در هر صورت باید راهی برای خروج ادرار از بدن تدبیر کرد. زیرا علاوه بر تحمیل درد و ناراحتی به بیمار، امکان آسیب جدی به کلیه نیز وجود دارد. متخصص اورولوژی برای این کار از استنت کمک می‌گیرند، لوله باریکی که بین کلیه و مثانه قرار می‌گیرد و جریان ادرار را به خارج از بدن هدایت می‌کند.
راه دیگر نفروستومی است. در این روش، دکتر کلیه برش کوچکی روی پوست ایجاد می‌کند و از طریق آن لوله باریکی وارد لگنچه کلیه می‌شود. به این ترتیب ادرار به صورت مستقیم از کلیه خارج می‌شود و درگیر انسداد حالب نمی‌شود. در برخی موارد ممکن است از انواع سوند نیز برای تخلیه ادرار بهره برده شود.
2. درمان انسداد حالب با جراحی
در برخی موارد، درمان انسداد حالب بدون مداخله جراح ممکن نمی‌باشد. با توجه به شدت انسداد و شرایط بیمار، یکی از روش‌های زیر برای درمان انسداد حالب انتخاب می‌شود.
- آندوسکوپیک: این جراحی کم تهاجمی علاوه بر درمان، در تشخیص انسداد حالب نیز به کار می‌رود. ابتدا پزشک از طریق مجرای ادرار، تجهیزات مورد نیاز برای نظارت و جراحی را به حالب می‌رساند. سپس به منظور رفع انسداد حالب، برشی در دیوار حالب ایجاد می‌کند. در نهایت با جایگذاری استنت، از انسداد مجدد حالب پیشگیری می‌کند.
- لاپاراسکوپیک: این روش نیاز به ایجاد چند برش کوچک دارد تا تجهیزات تصویربرداری و جراحی به محل حالب برسد. در مواردی که انسداد کمی پیچیده باشد از این روش استفاده می‌شود.
- جراحی به روش باز: اولویت آن است که انسداد با دو روش قبلی رفع شوند. اما گاهی، عامل انسداد تنها با جراحی باز رفع می‌شود. به عنوان مثال زمانی که سنگ‌های بزرگ و یا بافت‌های اضافی مسبب این مشکل باشند، جراحی انسداد حالب به شیوه باز صورت می‌گیرد.
2 پاسخ
روش اورژانسیش اصلا برام قابل هضم نیست
از مطالب مفید شما سپاسگزارم. اطلاعات در مورد درمان‌های اورولوژی بسیار آموزنده بود. امیدوارم بیشتر درباره پیشگیری بنویسید.