گاهی اوقات برای حفظ سلامت کلیه و مجاری ادراری، از وسیله‌ای به نام استنت حالب یا سوند دبل جی (Double-J) که به آن فنر کلیه نیز گفته می‌شود، استفاده می‌شود. این وسیله کوچک اما کاربردی به جریان صحیح ادرار کمک کرده و از انسداد یا آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.
در این مقاله از وب سایت دکتر عبداله سعادت فر، متخصص اورولوژی و جراح کلیه با ساختار، کاربردها و مزایای استنت حالب آشنا می‌شوید و می‌بینید که این وسیله چگونه می‌تواند به بهبود عملکرد کلیه و کاهش مشکلات ادراری کمک کند.
استنت حالب چیست؟
استنت حالب، لوله‌ای نازک و انعطاف‌پذیر است که به‌صورت موقت یا گاهی دائمی درون حالب‌ها (لوله‌هایی که کلیه‌ها را به مثانه متصل می‌کنند) قرار می‌گیرد. استنت دابل (J) در هر دو انتهای خود به شکل حرف “J” طراحی شده است، که به تثبیت آن در کلیه و مثانه کمک می‌کند و مانع از جابجایی آن در بدن می‌شود.
این استنت، در زمانی که جریان ادرار از کلیه به مثانه با مانع مواجه می‌شود، به عنوان یک راه‌حل فوری و حیاتی عمل می‌کند. این مانع‌ها ممکن است به دلیل وجود سنگ کلیه، تومورها، یا حتی آسیب‌های جراحی ایجاد شده باشند. در چنین مواردی، استنت به باز کردن مسیر عبور ادرار کمک کرده و فشار وارده بر کلیه‌ها را کاهش می‌دهد.
کاربردهای استنت حالب
استنت حالب در موقعیت‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای آن عبارتند از:
- انسداد حالب: زمانی که سنگ‌های کلیه، تومورها یا حتی لخته‌های خونی باعث انسداد حالب می‌شوند، فنر کلیه به کمک می‌آید تا مسیر را باز کند و از ایجاد آسیب‌های جدی به کلیه‌ها جلوگیری کند.
- کمک به دفع سنگ‌های کلیه: در برخی موارد که سنگ‌های کلیه بزرگ هستند یا نیاز به شکستن آنها با استفاده از لیزر یا سایر روش‌ها وجود دارد، این استنت به عنوان یک حمایت‌گر، به دفع سنگ‌های خرد شده از طریق حالب کمک می‌کند.
- حفظ سلامت پس از جراحی: بعد از برخی از جراحی‌های کلیه یا حالب، فنر کلیه برای مدتی در بدن بیمار قرار داده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که جریان ادرار به درستی و بدون مشکل از کلیه به مثانه منتقل می‌شود.
- جلوگیری از آسیب‌های بلندمدت: در مواردی که انسداد حالب مزمن است و نمی‌توان آن را به‌طور دائم برطرف کرد، استنت دابل (J) به‌طور موقت یا بلندمدت در بدن بیمار باقی میماند تا از ایجاد آسیب‌های بیشتر به کلیه‌ها جلوگیری شود.
نحوه قرار دادن فنر کلیه
قرار دادن استنت حالب، معمولاً طی یک عمل سرپایی انجام می‌شود و نیاز به بستری طولانی ندارد. مراحل قرار دادن آن به شرح زیر است:
- آماده‌سازی بیمار: بیمار ممکن است برای بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی آماده شود. این تصمیم به وضعیت بیمار و میزان پیچیدگی مورد بستگی دارد.
- دسترسی به حالب: پزشک از طریق یک سیستوسکوپ (ابزاری نازک و دارای دوربین) وارد مجرای ادراری می‌شود تا حالب و کلیه‌ها را بررسی کند.
- قرار دادن استنت: استنت از طریق یک سیم هدایت وارد حالب می‌شود و در جای مناسب قرار می‌گیرد. انتهای بالایی آن در کلیه و انتهای پایینی آن در مثانه قرار می‌گیرد.
- مراقبت‌های پس از عمل: بیمار ممکن است بعد از عمل احساس ناراحتی کند، اما این احساس معمولاً موقتی است. پزشک معمولاً داروهایی برای تسکین درد و پیشگیری از عفونت تجویز می‌کند.
علت گذاشتن فنر در کلیه چیست؟
قرار دادن استنت حالب یا فنر کلیه به دلایل مختلفی انجام می‌شود که هدف اصلی آن، باز نگه داشتن مسیر ادرار و جلوگیری از انسداد کلیه است. برخی از مهم‌ترین دلایل استفاده از فنر کلیه عبارتند از:
- درمان سنگ کلیه: برای جلوگیری از انسداد مجاری ادراری پس از شکستن یا برداشتن سنگ‌های کلیه.
- جلوگیری از انسداد حالب: در مواردی که حالب به دلیل التهاب، تومور یا زخم دچار تنگی شده است.
- پس از جراحی‌های کلیه و مجاری ادراری: برای کمک به بهبود زخم‌ها و جلوگیری از ایجاد چسبندگی.
- حفظ عملکرد کلیه در بیماران سرطانی: در صورت فشار تومور بر روی حالب و ایجاد اختلال در دفع ادرار.
- در دوران بارداری: در برخی موارد، به دلیل فشار رحم بر روی حالب و ایجاد انسداد موقتی، از استنت حالب استفاده می‌شود.
فنر کلیه به بهبود جریان ادرار و جلوگیری از آسیب کلیه کمک می‌کند و معمولاً پس از چند هفته تا چند ماه توسط پزشک خارج می‌شود.
عوارض فنر گذاشتن در کلیه
همانند هر روش درمانی، استفاده از استنت حالب نیز ممکن است با عوارضی همراه باشد. برخی از شایع‌ترین عوارض عبارتند از:
- عفونت‌های ادراری
- ناراحتی و درد
- احساس سوزش در ادرار
- خروج زودهنگام استنت
مدت زمان نگهداری فنر کلیه
مدت زمان نگهداری استنت حالب در بدن به شرایط بیمار و علت استفاده از استنت بستگی دارد. معمولاً استنت‌ها بین چند هفته تا چند ماه در بدن باقی می‌مانند. پس از رفع مشکل، استنت باید توسط پزشک خارج شود.
عفونت استنت حالب (کلیه)
عفونت یکی از عوارض احتمالی استفاده از استنت حالب یا سوند دبل جی است. چون این استنت به مدت معین در بدن باقی میماند، ممکن است به دلیل وجود آن در مجاری ادراری، شرایط مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد شود.
عفونت‌های ادراری در چنین شرایطی شایع‌تر هستند و می‌توانند باعث بروز مشکلات جدی مانند تب، درد و خونریزی در ادرار شوند. از آنجا که استنت حالب در تماس مستقیم با مثانه و کلیه‌ها قرار دارد، هر گونه عفونت می‌تواند به سرعت به کلیه‌ها منتقل شده و خطر ابتلا به عفونت کلیوی (پیلونفریت) را افزایش دهد.
به همین دلیل، بیمارانی که فنر کلیه دارند باید از هرگونه علائم عفونت آگاه باشند و در صورت بروز آنها، فوراً به پزشک مراجعه کنند تا درمان مناسب آغاز شود.
علائم عفونت استنت حالب چیست؟
- تب و لرز
- درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
- ادرار مکرر یا احساس نیاز فوری به ادرار کردن
- خون در ادرار (هیماتوریا)
- درد در ناحیه پایین شکم یا کمر
- باد کردن شکم یا احساس نفخ
- ادرار کدر یا بدبو
- ضعف عمومی و خستگی
- تهوع و استفراغ:
در صورتی که هر یک از این علائم بروز کند، مراجعه سریع به متخصص اورولوژی همانند دکتر عبداله سعادت فر برای دریافت درمان ضروری است تا از گسترش عفونت جلوگیری شده و وضعیت کلیه‌ها و سیستم ادراری حفظ شود. دکتر سعادت فر به عنوان متخصص اورولوژی در کرمانشاه و اصفهان فعالیت دارد.
روش‌های جلوگیری از عفونت استنت حالب
- نظافت شخصی دقیق: تمیز نگه‌داشتن ناحیه تناسلی و اطراف استنت.
- افزایش مصرف مایعات: نوشیدن مقدار کافی آب برای شستشوی مجاری ادراری.
- مراجعه منظم به پزشک: پیگیری‌های پزشکی و آزمایشات منظم ادراری.
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت نیاز، برای پیشگیری از عفونت‌های ادراری.
- پرهیز از نگهداری طولانی‌مدت استنت: استنت را طبق توصیه پزشک در زمان مناسب خارج کنید.
- رعایت رژیم غذایی مناسب: مصرف مواد غذایی سالم و متعادل.
- پوشیدن لباس‌های مناسب: استفاده از لباس‌های زیر پنبه‌ای و غیرچسبنده برای تهویه بهتر.
عمل درآوردن فنر از کلیه چقدر طول می‌کشد؟
برداشتن استنت حالب یا فنر کلیه معمولاً یک فرآیند سریع و سرپایی است که بسته به روش انجام آن، بین ۵ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. این کار معمولاً با استفاده از سیستوسکوپ (یک لوله باریک مجهز به دوربین) از طریق مجرای ادرار انجام می‌شود. در بیشتر موارد، نیازی به بیهوشی نیست و از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. اگر استنت دارای نخ قابل کشیدن باشد، پزشک می‌تواند آن را در مطب و بدون نیاز به ابزار خاصی خارج کند، که این کار تنها چند دقیقه زمان می‌برد.
شاید برای شما مفید باشد:
نتیجه‌گیری
استنت حالب به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی در درمان مشکلات مجاری ادراری و کلیه‌ها، نقش مهمی در حفظ سلامت بیماران دارد. این وسیله با جلوگیری از انسداد ادرار و کاهش فشار بر کلیه‌ها، به بهبود سریع‌تر و کاهش درد بیماران کمک می‌کند.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکلاتی در مجاری ادراری مواجه هستید، مشاوره با یک متخصص اورولوژی همانند دکتر عبداله سعادت فر متخصص اورولوژی در اصفهان و کرمانشاه، می‌تواند به شما در بهبود مشکل اورولوژیکی کمک کند. از طریق همین وب سایت می‌توانید نسبت به رزرو نوبت اقدام کنید.
سوالات متداول
در ادامه چند سوال متداول در مورد این استنت پاسخ می‌دهیم، اگر پاسخ خود را نیافتید، در قسمت نظرات سوال خود را بپرسید.
1) دبل جی چگونه به بیماران کمک می‌کند؟
این وسیله با باز کردن مسیر حالب و کمک به جریان روان ادرار از کلیه‌ها به مثانه، از انسداد جلوگیری می‌کند.
2) آیا فنر کلیه درد دارد؟
قرار دادن استنت حالب معمولاً با استفاده از بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود، بنابراین بیمار در هنگام قرار دادن استنت دردی احساس نمی‌کند. پس از عمل، ممکن است بیمار احساس ناراحتی، فشار، یا سوزش در هنگام ادرار کردن داشته باشد، اما این احساس معمولاً موقتی است و با مصرف داروهای تجویز شده کاهش می‌یابد.
3) فنر کلیه چند روز در بدن میماند؟
مدت زمان نگهداری این استنت به وضعیت بیمار و علت قرار دادن آن بستگی دارد. در بیشتر موارد، استنت بین چند هفته تا چند ماه در بدن باقی میماند. پزشک شما زمان دقیق خارج کردن استنت را مشخص می‌کند.
4) در آوردن لوله دبل جی چگونه است؟
خارج کردن فنر کلیه معمولاً یک فرآیند ساده است که به طور سرپایی انجام می‌شود. پزشک با استفاده از سیستوسکوپ (ابزاری نازک و دارای دوربین) وارد مجرای ادراری شده و استنت را به آرامی خارج می‌کند. این فرآیند معمولاً با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و بیمار درد زیادی احساس نمی‌کند.
5) بعد از خارج کردن استنت، چه مراقبت‌هایی لازم است؟
پس از خارج کردن استنت، بیمار معمولاً می‌تواند به فعالیت‌های عادی خود بازگردد. ممکن است تا چند روز ادرار به طور موقت کمی خون‌آلود باشد یا درد مختصری حس شود. پزشک ممکن است داروهای تسکین‌دهنده یا آنتی‌بیوتیک برای پیشگیری از عفونت تجویز کند. بهتر است همچنان مصرف مایعات زیاد و رعایت بهداشت فردی ادامه یابد.
برای اطلاعات بیشتر بهتر است مقاله مراقبت بعد از خارج کردن دبل جی، را مطالعه کنید.
10 پاسخ
با سلام خدمت جناب دکتر سعادت مطلب خوب وعالی از قرا دادن دبل جی ارائه فرمودند من که این پیام را می نویسم هم اینک دارای دبل جی در حالب چپ خود هستم دیروز قرار بود عمل TULبر کلیه چپم که سنگ به ضخامت 16MMداردانجام شود اما به گفته پزشک معالج تنگ بودن لوله حالب مانع از نفوذ وسایل عمل گردیدحال باید یک ماه با این وضعیت که تکرر ادراروپروستات هم دارم تحمل کنم بسیار وضعیت نا خوشایندی است نمیتوانم بخوابم یا بیرون بروم ادرارم خون آلود است
سلام، شرایط طبیعی است، در صورت طولانی شدن علائمی که عرض کردید، حتما با پزشک خودت مشورت کنید.
سلام خدمت جناب دکتر سعادت مطلب؛
از قرار دادن دبل جی فرمودند،دبل جی درحالب راست خود قرار دادندو بعد ده روز ادار خون دارم و لخته خون میاد و لخته خون باعث کندی ادرارمیشود و جلوی ادرار را میگرد و بزور ادرار میکنم
سلام وقت بخیر، به پزشکتون مراجعه کنید حتما
عرض سلام و خسته نباشید خدمت دکترسعادت فر عزیز و تیم خوب شون،خدا حفظ تون کنه،شمابرای مامردم کرمانشاه یه نعمت بزرگ هستین،من هردو کلیه ام سنگ بزرگ داشت و کلیه سمت چپ استند دبل جی و به لطف خدا ودستان توانمند ایشان طی دوعمل pcnl،ازدست سنگها راحت شدم،دست تون واقعاً شفاس،وانقدر سبک که بعد از چند روز بدون هیچ مشکلی به روال عادی زندگی برگشتم.🙏
سلام من الان فنرداخل کلیه چپ دارم که توسط دکترسعادت فرگزاشته شده وایشان باخوشرویی ومهربانی دردراازآدمی دورمیکنندولی خواهی نخواهی دردوسوزش دارد چون میبایست سنگ ۴۳میلی داخل کلیه راست راهم زحمت بکشند گفتن همزمان هم فنررابیرون میارم واینکه سنگ شکنی انجام میدم خداوند ایشان رادربرهه زمانی برای مردم کرمانشاه واصفهان فرستاده انشالله زنده وپاینده باشند
عرض سلام و خسته نباشید خدمت دکترسعادت فر عزیز و تیم خوب شون،خدا حفظ تون کنه،شمابرای مامردم کرمانشاه یه نعمت بزرگ هستین،من هردو کلیه ام سنگ بزرگ داشت و کلیه سمت چپ استند دبل جی و به لطف خدا ودستان توانمند ایشان طی دوعمل pcnl،ازدست سنگها راحت شدم،دست تون واقعاً شفاس،وانقدر سبک که بعد از چند روز بدون هیچ مشکلی به روال عادی زندگی برگشتم.🙏
سلام، انشاله همیشه در سلامت باشید. ممنون از انتقال نظر مثبت و حس خوبتون.
سلام آقای دکتر
توضیحات کامل
کلیه راستم سنگ ۱۶ میل به گفته دکتر نزدیک لگن هست و نمیشود سنگ شکن کرد و باید فنر گذاشت..سنگ شکن را بعد گذاشتن فنر انجام میدهند یا بهنگام خارج کردن فنر در هفته های آینده؟
سلام وقت بخیر
باید سی تی اسکن انجام بدید
امکان اینکه تو همون مرحله اول سنگ رو خارج کنیم یا بشنکیم وجود داره