آیا تا به حال احساس درد در ناحیه پهلو یا کمر داشته‌اید؟ این درد ممکن است نشانه‌ای از مشکلاتی در کلیه‌ها باشد. کلیه درد یکی از شایع‌ترین مشکلات سلامتی است که می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله عفونت، سنگ کلیه یا آسیب دیدگی رخ دهد. در این مطلب، به بررسی کامل کلیه درد، علائم همراه آن، دلایل بروز و روش‌های تشخیص و درمان خواهیم پرداخت. همچنین، به طور مفصل به موضوع سرماخوردگی کلیه و ارتباط آن با کلیه درد خواهیم پرداخت.
کلیه درد چیست؟
کلیه درد به دردی گفته میشود که در ناحیه پهلوها یا پشت بدن احساس میشود و می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات مختلف در کلیه‌ها باشد. کلیه‌ها دو عضو لوبیایی شکل هستند که در دو طرف ستون فقرات قرار دارند و وظیفه تصفیه خون و دفع مواد زائد از بدن را بر عهده دارند. هرگونه اختلال در عملکرد طبیعی کلیه‌ها می‌تواند منجر به درد و سایر علائم شود.
تفاوت کلیه درد و کمردرد
کلیه درد معمولاً در پهلوها و زیر دنده‌ها احساس میشود و اغلب با علائمی مانند تب، لرز، سوزش ادرار و تغییر رنگ ادرار همراه است. درد کلیه ممکن است به دلیل عفونت، سنگ کلیه یا بیماری‌های دیگر کلیوی باشد.
کمردرد می‌تواند در هر قسمت از کمر احساس شود و دلایل مختلفی مانند مشکلات ستون فقرات، دیسک کمر یا کشیدگی عضلات داشته باشد. کمردرد معمولاً با حرکت بدتر میشود و با استراحت بهبود می‌یابد.
- محل درد: کلیه درد بیشتر در پهلوها و کمردرد در قسمت‌های مختلف کمر احساس میشود.
- علائم همراه: کلیه درد اغلب با علائم دیگری مانند مشکلات ادراری همراه است، در حالی که کمردرد معمولاً به تنهایی احساس میشود.
اهمیت کلیه‌ها در بدن
کلیه‌ها با فیلتر کردن خون، مواد زائد و اضافی را از بدن خارج می‌کنند و به تنظیم فشار خون، تعادل آب و الکترولیت‌ها در بدن کمک می‌کنند. همچنین، کلیه‌ها هورمون‌هایی تولید می‌کنند که برای ساخت گلبول‌های قرمز خون و تنظیم فشار خون ضروری هستند. به همین دلیل، هرگونه آسیب یا بیماری در کلیه‌ها می‌تواند عوارض جدی برای سلامتی بدن به همراه داشته باشد.
علائم کلیه درد
کلیه درد می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و علائم آن نیز متنوع است. اما برخی علائم رایج وجود دارد که نشان‌دهنده مشکلات کلیوی هستند. این علائم عبارتند از:
- درد در ناحیه پهلو و کمر: یکی از بارزترین علائم کلیه درد، احساس درد در یک یا هر دو طرف کمر یا پهلو است. این درد ممکن است تیز، مبهم، ثابت یا متناوب باشد.
- تغییر رنگ ادرار: ادرار طبیعی معمولاً به رنگ زرد روشن است. اما در صورت وجود مشکل در کلیه‌ها، ممکن است رنگ ادرار به قرمز، قهوه‌ای یا کدر تغییر کند.
- سوزش ادرار: احساس سوزش یا درد هنگام ادرار کردن می‌تواند نشانه عفونت مجاری ادراری یا سایر مشکلات کلیوی باشد.
- تب و لرز: تب و لرز اغلب همراه با عفونت‌های کلیوی رخ می‌دهند.
- خستگی و ضعف عمومی: مشکلات کلیوی می‌توانند منجر به کاهش انرژی و احساس خستگی شوند.
- تهوع و استفراغ: برخی افراد مبتلا به مشکلات کلیوی ممکن است دچار تهوع و استفراغ شوند.
دلایل احتمالی کلیه درد
دلایل کلیه درد و سرماخوردگی کلیه شامل موارد زیر است:
- سنگ کلیه
- عفونت کلیه
- انسداد مجاری ادراری
- آسیب به کلیه
- بیماری‌های کلیوی
- سرطان کلیه
- ریفلاکس ادراری
درد کلیه می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. از جمله این دلایل می‌توان به تشکیل سنگ‌های کوچک در کلیه‌ها و انسداد مجاری ادراری ناشی از این سنگ‌ها یا تومورها اشاره کرد. همچنین عفونت‌های باکتریایی در کلیه‌ها، آسیب‌های فیزیکی به کلیه‌ها، بیماری‌های مزمن کلیوی مانند پلی کیستیک کلیه و سرطان کلیه نیز می‌توانند باعث درد شوند. علاوه بر این، بازگشت ادرار از مثانه به کلیه‌ها (ریفلاکس ادراری) نیز می‌تواند منجر به التهاب و درد در این ناحیه شود.
آزمایش برای تشخیص کلیه درد
برای تشخیص دقیق علت درد کلیه، پزشک علاوه بر معاینه فیزیکی و پرسیدن سؤالاتی در مورد علائم شما، ممکن است آزمایش‌های مختلفی را تجویز کند. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کنند تا علت دقیق درد را شناسایی کرده و درمان مناسب را آغاز کند.
- آزمایش ادرار: در این آزمایش، نمونه ادرار شما بررسی میشود تا وجود خون، عفونت، پروتئین و سایر مواد غیر طبیعی در آن مشخص شود. این آزمایش یکی از اولین آزمایش‌هایی است که برای تشخیص مشکلات کلیوی انجام میشود.
- سونوگرافی: با استفاده از امواج صوتی، تصاویر دقیقی از کلیه‌ها و مجاری ادراری تهیه میشود. سونوگرافی می‌تواند وجود سنگ کلیه، کیست، تومور یا سایر ناهنجاری‌ها را نشان دهد.
- سی تی اسکن: این آزمایش با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر دقیق‌تری از کلیه‌ها و ساختارهای اطراف آن ارائه می‌دهد. سی تی اسکن می‌تواند به تشخیص سنگ‌های کلیوی کوچک، تومورها و عفونت‌های پیچیده‌تر کمک کند.
- ام آر آی: این آزمایش از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر بسیار دقیق از کلیه‌ها استفاده می‌کند. ام آر آی معمولاً برای تشخیص مشکلات پیچیده‌تر کلیوی و بررسی بافت‌های نرم اطراف کلیه‌ها به کار می‌رود.
درمان خانگی کلیه درد
روش‌های مختلفی برای درمان خانگی درد کلیه وجود دارد:
- نوشیدن مایعات زیاد
- استراحت کافی
- مصرف مسکن
درمان خانگی عفونت کلیه در کنار تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشک، می‌تواند به بهبود سریع‌تر شما کمک کند. نوشیدن مایعات فراوان مانند آب، آبمیوه و سوپ به دفع باکتری‌ها و سموم از بدن و کاهش فشار روی کلیه‌ها کمک می‌کند.
استراحت کافی نیز برای اینکه بدن بتواند انرژی خود را صرف مبارزه با عفونت کند، ضروری است. در صورت وجود درد، می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید و با قرار دادن کمپرس گرم روی ناحیه کمر یا پهلو، درد را تسکین دهید.
با این حال، به یاد داشته باشید که عفونت کلیه یک بیماری جدی است و خود درمانی می‌تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. بنابراین، حتماً قبل از استفاده از هرگونه درمان خانگی، با یک متخصص اورلوژی همانند دکتر عبداله سعادت فر مشورت کنید.
سوالات متداول
1) آیا کلیه درد باعث بالا رفتن فشار خون میشود؟
اگر درد کلیه به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کلیه‌ها باشد می‌تواند باعث کاهش جریان خون و در نتیجه افزایش فشار خون شود. همچنین، ناتوانی کلیه‌ها در دفع مواد زائد باعث تجمع سموم در بدن و بالا رفتن فشار خون میشود.
2) برای درد کلیه پیش چه دکتری باید رفت؟
برای درد کلیه، بهتر است به متخصص اورولوژی مراجعه کنید. متخصص اورولوژی به بیماری‌های کلیه، مجاری ادراری و دستگاه تناسلی مسلط است و می‌تواند علت دقیق درد شما را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. در برخی موارد، ممکن است به نظر پزشک، مشورت با متخصص کلیه (نفرولوژیست) نیز لازم باشد.
3) چه چیزی درد کلیه را ارام می کند؟
برای تسکین درد کلیه، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- داروها: مصرف مسکن‌های تجویزی پزشک مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌تواند به کاهش درد کمک کند.
- کمپرس گرم: قرار دادن کمپرس گرم روی ناحیه دردناک می‌تواند عضلات را شل کرده و درد را تسکین دهد.
- استراحت کافی: استراحت به بدن کمک می‌کند تا انرژی خود را برای بهبودی به کار گیرد و درد را کاهش دهد.