عفونت ادراری چیست؟
دستگاه ادراری شامل مثانه، کلیه‌ها، حالب‌ها و مجرای ادرار می‌باشد. مواد زائد و مایعات اضافی بدن از طریق مجرای ادرار دفع می‌شوند. عفونت مجرای ادرار به دلیل وجود میکروب‌هایی مانند باکتری‌ها که بر سیستم دفاعی بدن در مجرای ادراری غلبه می‌کنند به وجود می‌آید. این باکتری‌ها کلیه‌ها، مثانه و لوله‌های بین این اجزا را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
عفونت می‌تواند به دلیل وجود قارچ‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها به وجود آید. باکتری‌ها شایع‌ترین دلیل عفونت ادراری هستند. شايع‌ترين باكتري كه ايجاد عفونت ادراری می‌كند باكتری E.coli و ساير باكتري‌های گرم منفی از منشأ دستگاه گوارش است كه به شکل بالا رونده وارد دستگاه ادراری شده و ايجاد عفونت می‌كند.
انواع عفونت مجاری ادراری
انواع و علایم عفونت ادراری بستگی به این دارد که کدام قسمت از دستگاه ادراری آلوده است. هر نوع عفونت بر اساس جایی که قرار دارد، نام متفاوتی دارد.
بیشتر عفونت‌ها، دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و مجرای ادرار) را درگیر می‌کنند. با این حال، عفونت‌ها می‌توانند حالب و کلیه‌ها را در قسمت فوقانی نیز درگیرکنند. اگرچه عفونت‌های دستگاه ادراری فوقانی نادرتر از عفونت‌های دستگاه ادراری تحتانی هستند، اما معمولاً شدیدتر نیز هستند. عفونت در مجرای ادرار اورتریت نامیده می‌شود. عفونت مثانه نیز سیستیت نامیده می‌شود. باکتری‌ها ممکن است به سمت حالب‌ها رفته، تکثیر شده و باعث عفونی شدن کلیه‌ها شوند. عفونت کلیه، پیلونفریت نامیده می‌شود. عفونت مزمن کلیوی می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی دائمی کلیه‌ها مانند زخم کلیه، نارسایی کلیوی، فشار خون بالا و مشکلات دیگر شوند. برخی عفونت‌های حاد کلیوی ممکن است مهلک باشند به خصوص زمانی که باکتری‌ها وارد جریان خون و بیماری به نام سپتی‌سمی شود.
علائم عفونت ادراری چیست؟
علائم عفونت ادراری با سن، جنسیت و وجود کاتتر تفاوت می‌کند.
عوامل زمینه ساز عفونت ادراری
- ناهنجاری‌های مادرزادی دستگاه ادراری مانند برگشت ادرار از مثانه به حالب
- سیستم ایمنی سرکوب شده: بيماری‌های مساعد كننده و تضعيف كننده سيستم ايمنی مانند ديابت
- جنس مونث: یک زن مجرای ادراری کوتاه‌تری نسبت به یک مرد دارد که فاصله‌ای را که باکتری‌ها باید طی کنند تا به مثانه برسند، کوتاه می‌کند.
- بيماران دارای سوند ادراری
- ختنه نشدن در پسرها
- يبوست
- انسداد در دستگاه ادراری: سنگ کلیه یا بزرگ شدن پروستات می‌تواند ادرار را در مثانه گیر انداخته و خطر عفونت ادراری را افزایش دهد.
- یائسگی: پس از یائسگی، کاهش استروژن در گردش باعث تغییراتی در دستگاه ادراری می‌شود که زن را در برابر عفونت آسیب پذیرتر می‌کند.
- استفاده از کاتتر: افرادی که نمی‌توانند به تنهایی ادرار کنند و از لوله (کاتتر) برای ادرار کردن استفاده می‌کنند، در معرض خطر ابتلا به UTI هستند. این ممکن است شامل افرادی باشد که در بیمارستان بستری هستند، افرادی که مشکلات عصبی دارند که توانایی آن‌ها در کنترل دفع ادرار را دشوار می‌کند و همچنین افرادی که فلج هستند.
روش تشخیص عفونت ادراری
بهترین روش تشخیص عفونت ادراری کشت ادرار می‌باشد که برای این کار بهتر است ادرار اول صبح و نمونه از وسط ادرار هنگام ادرار کردن ارسال شود.
در کودکان دختر که عفونت مکرر ادراری می‌گیرند و یا پسر بچه‌ها که ختنه شده‌اند و دچار عفونت ادراری شده‌اند لازم است که سونوگرافی از کلیه و مثانه یا اسکن هسته‌ای و یا عکس رنگی مثانه جهت بررسی برگشت ادرار و یا دیگر مشکلات مربوط به کلیه و مجاری ادرار انجام شود .
درمان عفونت ادراری
آنتی بیوتیک‌ها معمولا خط اول درمان عفونت‌های دستگاه ادراری هستند. اینکه کدام داروها و برای چه مدت تجویز می‌شوند به وضعیت سلامتی و نوع باکتری موجود در ادرار شما بستگی دارد و ممکن است بيمار نياز به بستری در بيمارستان داشته باشد.
استامينوفن يا داروهای ضد التهابی را می‌توانيد در صورت تب با صلاحديد پزشك استفاده كنيد.
مصرف مايعات فراوان به روند بهبود كمك می‌كند.