سرطان پروستات چیست؟
سرطان پروستات، دومین سرطان شایع در مردان است. معمولاً این سرطان به‌طور آهسته رشد می‌کند و ابتدا به غده پروستات محدود می‌ماند. با این حال، برخی انواع آن ممکن است در مدت کوتاهی به خارج از پروستات گسترش یابند.
سرطان پروستات (prostate cancer) مشابه سایر سرطان‌ها، به دلیل رشد نامتناسب سلول‌ها در غده پروستات ایجاد می‌شود. پروستات، که اندازه‌ای حدود یک گردو دارد، بخشی از دستگاه تناسلی مردان است و در زیر مثانه و جلوی رکتوم (آخرین قسمت روده) قرار دارد. این غده بخشی از مایع سمینال را تولید می‌کند که به تغذیه و انتقال اسپرم کمک می‌کند و همچنین به دلیل احاطه کردن پیشابراه، در کنترل ادرار نیز نقش دارد. سرطان پروستات معمولاً از سلول‌های آدنوکارسینوما نشأت می‌گیرد که از بافت غده‌ای پروستات می‌آیند.
متاستاز به فرایندی گفته می‌شود که در آن سرطان از طریق خون یا سیستم لنفاتیک در بدن منتشر شده و در سایر قسمت‌ها رشد می‌کند. سرطان پروستات معمولاً به غدد لنفاوی لگن و همچنین استخوان‌ها متاستاز می‌دهد.
برخی از انواع سرطان پروستات آن‌قدر آهسته رشد می‌کنند که هیچ مشکلی ایجاد نمی‌کنند و تأثیری بر طول عمر فرد مبتلا ندارند. با این حال، انواع دیگری از سرطان پروستات، به سرعت رشد می‌کنند و احتمال زیادی وجود دارد که گسترش یابند و در بدن پخش شوند. این نوع از سرطان پروستات می‌تواند مشکلات جدی ایجاد کند و برای جلوگیری از گسترش آن باید به سرعت درمان آغاز شود.
علائم سرطان پروستات
سرطان پروستات ممکن است در مراحل اولیه هیچ علامتی در فرد مبتلا ایجاد نکند. اما در مراحل پیشرفته‌تر، معمولاً علائم بروز می‌کنند. مهم‌ترین علائم سرطان پروستات عبارتند از:
- سختی در ادرار کردن
- کاهش قدرت و فشار جریان ادرار
- تکرر ادرار
- خون در ادرار یا مایع منی
- سوزش هنگام ادرار
- احساس درد در ناحیه لگن
- دردهای استخوانی
- ناتوانی جنسی
داشتن این علائم صد در صد به معنی وجود سرطان پروستات نیست، دقت کنید که این موارد فقط در اکثر بیماران مشاهده شده است و باید به عنوان علائم شایع از آنها نام برد. برای تشخیص و درمان سرطان پروستات باید به یک متخصص اورولوژی مراجعه کنید، که در این زمینه می‌توانید از دانش دکتر عبداله سعادت فر متخصص اورولوژی به عنوان یک دکتر پروستات در اصفهان استفاده کنید.
روش‌های تشخیص سرطان پروستات
- معاینه انگشتی پروستات از راه رکتوم: این معاینه توسط پزشک متخصص انجام می‌شود تا هرگونه ناهنجاری احتمالی در پروستات لمس شود. در صورتی که در این تست ناهنجاری یافت شود، نیاز به بررسی‌های بیشتر است. انجام این معاینه می‌تواند احتمال تشخیص زودرس سرطان پروستات در مراحل اولیه را افزایش دهد.
- سونوگرافی: معمولاً برای بررسی دقیق‌تر پروستات از سونوگرافی از راه رکتوم استفاده می‌شود. در این روش، یک پروب ظریف سونوگرافی به داخل رکتوم وارد می‌شود تا تصویر دقیقی از پروستات به دست آید.
- بیوپسی پروستات: در این روش، با استفاده از سوزن مخصوص و تحت هدایت سونوگرافی، نمونه‌هایی از نواحی مشکوک در پروستات گرفته می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- MRI: ام‌آر‌آی نیز برای کمک به بیوپسی پروستات در موارد مشکوک و بررسی دقیق‌تر پروستات انجام می‌شود.
- آزمون آنتی‌ژن اختصاصی پروستات (PSA): در این آزمایش، مقدار PSA در خون با استفاده از یک نمونه خون ساده اندازه‌گیری می‌شود. PSA توسط سلول‌های نرمال پروستات ترشح می‌شود و در صورتی که مقدار آن بالاتر از حد نرمال باشد، ممکن است نشان‌دهنده التهاب، عفونت یا سرطان پروستات باشد. توصیه می‌شود که مردان بدون سوابق خانوادگی سرطان پروستات و عوامل خطرساز از سن 50 سالگی به بعد و مردان با سابقه خانوادگی مثبت از 40 سالگی به بعد، سالیانه سطح PSA خون خود را اندازه‌گیری کنند.
در صورت مشاهده شواهد غیرعادی در نمونه PSA یا معاینه انگشتی پروستات از راه رکتوم، بررسی‌های تکمیلی انجام می‌شود.
روش‌های درمان سرطان پروستات
انتخاب نوع درمان برای هر بیمار با توجه به گرید و سطح تومور، سن بیمار، وضعیت سلامت عمومی بیمار و اینکه آیا سرطان فقط درون غده پروستات است یا به سایر نقاط بدن گسترش یافته است، توسط متخصص اورولوژی انجام می‌شود. که شامل موراد زیر می‌شوند:
جراحی سرطان پروستات
جراحی پروستات شامل خارج کردن پروستات، بافت‌های اطراف و غدد لنفاوی ناحیه است. اگر سرطان پروستات از محدوده پروستات خارج شده باشد، هورمون‌درمانی و پرتودرمانی به درمان افزوده می‌شود. معمولاً جراحی به صورت باز یا به صورت بسته از طریق مجرای ادراری (که به آن TURP گفته می‌شود) انجام می‌شود.
پرتودرمانی سرطان پروستات
در این روش از انرژی با قدرت بالا برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. پرتودرمانی می‌تواند بدون جراحی برای بیمارانی که شرایط مناسب برای جراحی را ندارند انتخاب شود، یا پس از جراحی رادیکال پروستات در صورتی که احتمال عود بالا باشد و یا در مواردی که متاستاز استخوانی رخ داده است، گزینه مناسبی است.
درمان هورمونی سرطان پروستات
سرطان پروستات وابسته به هورمون آندروژن است و قطع آن به توقف رشد تومور منجر می‌شود. هورمون‌درمانی در مردانی با سرطان پروستات پیشرفته برای کوچک کردن و آهسته کردن رشد تومور یا در موارد سرطان با درگیری موضعی قبل از پرتودرمانی برای کاهش حجم تومور استفاده می‌شود. همچنین در افراد پیر و ناتوان که تحمل شیوه‌های دیگر درمانی را ندارند، کاربرد دارد.
کرایوتراپی (تخریب بافتی با فریز کردن) سرطان
این شیوه برای سرطان‌هایی که هنوز متاستاز نکرده‌اند و محدود به پروستات هستند، و همچنین در مواردی که به رادیوتراپی پاسخ نداده‌اند یا عود کرده‌اند، استفاده می‌شود. در این روش، با کارگذاشتن چند سوزن تحت هدایت سونوگرافی و استفاده از نیتروژن مایع یا آرگون مایع، با فریز کردن و سپس گرم کردن کنترل شده، بافت سرطانی تخریب می‌شود. از مزایای این شیوه می‌توان به عدم خونریزی، بستری کوتاه‌مدت و عوارض کمتر نسبت به جراحی اشاره کرد.
شیمی درمانی
در شیمی درمانی از داروها برای کشتن سلول‌های در حال رشد، از جمله سلول‌های سرطانی، استفاده می‌شود. این روش معمولاً در افرادی که متاستاز دوردست دارند و به هورمون‌درمانی نیز پاسخ نداده‌اند، کاربرد دارد.
برای بررسی دقیق‌تر این عارضه و تشخیص و درمان آن بهتر است که با یک متخصص اورولوژی مشورت کنید. برای مشاوره در این زمینه می‌توانید به دکتر عبداله سعادت فر متخصص اورلوژی و جراح کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنید، برای رزرو نوبت می‌توانید از طریق همین وب سایت اقدام کنید.
