فتق کشاله ران یکی از مشکلات رایج در ناحیه شکم است که به ویژه در مردان بیشتر مشاهده می‌شود. این مشکل زمانی به وجود می‌آید که بافتی از شکم یا روده از طریق یک ناحیه ضعیف در دیواره شکمی به بیرون می‌افتد.
در این مقاله از وب سایت دکتر عبداله سعادت فر، به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان فتق کشاله ران می‌پردازیم تا به شما کمک کنیم تا در صورت بروز این مشکل، تصمیمات درست و به موقع بگیرید.
فتق کشاله ران چیست؟
فتق کشاله ران (Inguinal Hernia) زمانی رخ می‌دهد که قسمتی از روده یا بافت چربی از ناحیه ضعیف در دیواره شکمی به بیرون سرریز می‌کند. این نوع فتق معمولاً در ناحیه کشاله ران ایجاد می‌شود که در آن محل، دیواره شکم ضعیف‌تر است.
این بیماری بیشتر در مردان شایع است زیرا در آن‌ها مجرای کشاله ران (یک ناحیه ضعیف در دیواره شکمی) بزرگتر است. “فتق اینگوینال” یک اصطلاح پزشکی است که به همین فتق کشاله ران اشاره دارد که در آن روده یا بافت‌های دیگر از این ناحیه بیرون زده و ایجاد برآمدگی می‌کنند.
علل فتق کشاله ران چیست؟
فتق کشاله ران می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که برخی از آن‌ها عبارتند از:
- فشار زیاد بر دیواره شکم: این فشار می‌تواند ناشی از فعالیت‌های فیزیکی سنگین، بلند کردن اجسام سنگین یا زور زدن در هنگام اجابت مزاج باشد.
- ضعف مادرزادی دیواره شکم: برخی افراد به طور ژنتیکی دیواره شکم ضعیف‌تری دارند که باعث می‌شود احتمال بروز فتق بیشتر شود.
- افزایش سن: با افزایش سن، دیواره شکم ضعیف‌تر می‌شود و احتمال بروز فتق افزایش می‌یابد.
- بارداری: در دوران بارداری به دلیل تغییرات فیزیکی بدن و فشار اضافی بر شکم، احتمال بروز فتق کشاله ران بیشتر است.
- اضافه وزن: چاقی و اضافه وزن فشار زیادی به شکم وارد می‌کند و این موضوع می‌تواند باعث بروز فتق شود.
در مردان، فتق کشاله ران بیشتر به دلیل اندازه بزرگتر مجرای کشاله ران رخ می‌دهد.
علائم فتق اینگوینال چیست؟
علائم فتق اینگوینال ممکن است به تدریج و به آرامی ظاهر شوند. از مهم‌ترین علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- برآمدگی در ناحیه کشاله ران: این برآمدگی معمولاً به صورت یک توده یا تورم در ناحیه کشاله ران دیده می‌شود که ممکن است در حالت ایستاده یا هنگام فشار دادن به شکم بیشتر شود.
- درد یا ناراحتی: این درد ممکن است در هنگام فعالیت‌های فیزیکی یا بلند کردن اجسام سنگین احساس شود.
- احساس سنگینی در ناحیه کشاله ران: این احساس در بیشتر مواقع با افزایش فشار در ناحیه شکم شدت می‌یابد.
- تورم و درد در شکم: در برخی موارد، فتق ممکن است باعث ایجاد تورم و درد در شکم و ناحیه کشاله ران شود.
تفاوت فتق کشاله ران در مردان و زنان
فتق کشاله ران بیشتر در مردان مشاهده می‌شود چرا که در آن‌ها مجرای کشاله ران به طور طبیعی بزرگتر است و احتمال بروز فتق بیشتر است. در مردان، فتق کشاله ران معمولاً در ناحیه بیضه‌ها ظاهر می‌شود.
در زنان، این مشکل به ندرت دیده می‌شود و معمولاً در ناحیه لگن رخ می‌دهد. علائم فتق کشاله ران در زنان معمولاً ملایم‌تر است و ممکن است به راحتی با سایر مشکلات شکمی اشتباه گرفته شود.
تشخیص فتق کشاله ران چگونه است؟
برای تشخیص فتق کشاله ران،متخصص اورولوژی معمولاً ابتدا یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. در این معاینه، پزشک ممکن است از بیمار بخواهد که ایستاده و فشار بیاورد تا برآمدگی در ناحیه کشاله ران مشهود شود.
در برخی موارد، برای تأیید تشخیص، ممکن است از آزمایشات تصویربرداری مانند سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن استفاده شود.
فتق کشاله ران در کودکان
فتق کشاله ران در کودکان به ویژه در نوزادان و کودکان زیر 6 ماه مشاهده می‌شود. در این موارد، فتق معمولاً به دلیل ضعف مادرزادی در دیواره شکمی ایجاد می‌شود. درمان فتق در کودکان معمولاً جراحی است، چرا که اگر درمان نشود، ممکن است منجر به پیچیدگی‌هایی مانند گیر کردن روده‌ها شود.
درمان فتق کشاله ران
درمان فتق کشاله ران به نوع و شدت بیماری بستگی دارد. دو روش اصلی برای درمان وجود دارد:
- درمان غیر جراحی (بدون نیاز به عمل): در برخی موارد، اگر فتق کوچک باشد و علائم آن شدید نباشد، پزشک ممکن است درمان‌های غیر جراحی مانند استفاده از گن‌های شکمی یا تغییرات سبک زندگی (مانند کاهش وزن یا اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین) را پیشنهاد دهد.
- درمان جراحی (عمل فتق کشاله ران): اگر فتق بزرگ باشد یا درد زیادی ایجاد کند، جراحی گزینه اصلی درمان است. در جراحی، بافت یا روده‌ای که از شکم بیرون زده، به داخل شکم برگردانده می‌شود و دیواره شکم تقویت می‌شود.
در مواردی که فرد نمی‌خواهد تحت جراحی قرار بگیرد، روش‌هایی برای درمان فتق کشاله ران بدون جراحی وجود دارند، اما این روش‌ها معمولاً برای فتق‌های کوچک و بدون علائم شدید مناسب هستند.
درمان فتق کشاله ران در خانه
در صورتی که فتق کشاله ران علائم شدید نداشته باشد، می‌توان برخی روش‌ها را در خانه برای کاهش درد و ناراحتی امتحان کرد. این روش‌ها شامل استراحت کافی، استفاده از گن‌های شکمی، و تغییر در رژیم غذایی برای جلوگیری از یبوست هستند.
اما مهم است که هرگونه درمان خانگی تنها پس از مشورت با متخصص اورولوژی همچون دکتر سعادت فر انجام شود تا از بروز مشکلات جدی جلوگیری شود.
درمان فتق کشاله ران بدون جراحی
درمان فتق کشاله ران بدون جراحی معمولاً برای افرادی که فتق‌های کوچک دارند و علائم آن‌ها شدید نیست، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش‌ها شامل تغییرات در سبک زندگی و برخی تدابیر موقتی برای کاهش درد و ناراحتی است. در اینجا چند روش برای درمان فتق کشاله ران بدون جراحی آورده شده است:
- استفاده از گن‌های شکمی
استفاده از گن‌های شکمی مخصوص می‌تواند به پشتیبانی از دیواره شکم کمک کرده و از بیرون زدگی فتق جلوگیری کند. این گن‌ها فشار ملایمی به ناحیه فتق وارد کرده و می‌توانند درد و ناراحتی را کاهش دهند. - اجتناب از فعالیت‌های فیزیکی سنگین
کاهش فعالیت‌هایی که فشار زیادی به ناحیه شکم وارد می‌کنند، مانند بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت‌های ورزشی شدید، می‌تواند از پیشرفت فتق و بروز علائم شدیدتر جلوگیری کند. - کنترل وزن و تغذیه مناسب
اضافه وزن می‌تواند فشار بیشتری به شکم وارد کند و احتمال بروز فتق را افزایش دهد. بنابراین، کاهش وزن با رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند فشار روی دیواره شکم را کاهش دهد. - استراحت و خواب کافی
استراحت کافی و کاهش فعالیت‌های جسمی می‌تواند به کاهش فشار در ناحیه شکم کمک کرده و درد فتق را تسکین دهد. - درمان یبوست و جلوگیری از زور زدن
یکی از عواملی که می‌تواند فتق را بدتر کند، زور زدن هنگام اجابت مزاج است. بنابراین، مصرف فیبر کافی در رژیم غذایی برای جلوگیری از یبوست و استفاده از ملین‌های طبیعی می‌تواند مفید باشد. - داروهای ضد درد و ضد التهاب
برای کاهش درد و التهاب می‌توان از داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کرد. این داروها می‌توانند به تسکین علائم کمک کنند.
در نهایت، باید توجه داشت که این روش‌ها تنها برای مدیریت موقتی علائم مناسب هستند و در صورت بزرگتر شدن فتق یا بروز مشکلات جدید، جراحی ممکن است ضروری باشد. برای انتخاب بهترین روش درمان، مشاوره با پزشک متخصص ضروری است.
عوارض فتق کشاله ران چیست؟
عوارض فتق کشاله ران در صورت عدم درمان یا درمان نادرست می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- گیر کردن روده‌ها (Incarceration): هنگامی که روده‌ها در ناحیه فتق گیر می‌کنند و نمی‌توانند به داخل شکم بازگردند.
- انسداد روده (Bowel obstruction): فتق می‌تواند منجر به انسداد روده‌ها شده و باعث مشکلات گوارشی جدی شود.
- قطع خون‌رسانی به روده‌ها (Strangulation): فتق می‌تواند باعث قطع خون‌رسانی به روده‌ها شود که منجر به آسیب جدی و مرگ بافت روده می‌گردد.
- درد مزمن و ناراحتی: در صورتی که فتق به موقع درمان نشود، می‌تواند به دردهای مزمن و ناراحتی‌های طولانی‌مدت منجر شود.
- افزایش سایز فتق: با گذشت زمان، فتق می‌تواند بزرگتر شده و علائم آن شدت یابد.
در صورت بروز هر یک از این عوارض، نیاز به مداخله فوری پزشکی وجود دارد. بهتر است در صورت مشاهده اولین علائم به یک متخصص اورولوژی در اصفهان برای آقایان، همچون دکتر سعادت فر مراجعه کنید.
سخن پایانی: برای درمان به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
فتق کشاله ران می‌تواند دردسرساز و ناراحت‌کننده باشد، اما خوشبختانه با تشخیص به موقع و درمان مناسب، می‌توان از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد. اگر علائم این عارضه را در خود مشاهده کردید، بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص، همچون دکتر عبداله سعادت فر مراجعه کنید تا درمان مناسب انجام شود.
دکتر عبداله سعادت فر به عنوان متخصص و جراح اورولوژی در اصفهان فعالیت دارند، که امکان رزرو نوبت ایشان از طریق همین وب سایت وجود دارد.
شاید برای شما مفید باشد:
- انواع واریکوسل و انواع گریدبندی واریکوسل
- چگونه بفهمیم واریکوسل داریم؟ ۱۰ مورد از علائم واریکوسل
- اندازه طبیعی پروستات چقدر است؟ جدول اندازه پروستات
سوالات متداول
در ادامه به پاسخ برخی از سوالات متداول شما خواهیم پرداخت. اگر پاسخ سوال خود را پیدا نکردید، در قسمت نظرات بپرسید.
آیا فتق کشاله ران خطرناک است؟
فتق کشاله ران به خودی خود خطرناک نیست، اما اگر درمان نشود، می‌تواند باعث بروز عوارضی مانند گیر کردن روده‌ها یا قطع خون‌رسانی به آن‌ها شود که شرایطی خطرناک به حساب می‌آید.
برای درمان فتق کشاله ران به چه دکتری مراجعه کنیم؟
برای درمان فتق کشاله ران، باید به پزشک جراح عمومی یا متخصص اورولوژی مراجعه کنید. این پزشکان بهترین گزینه برای تشخیص و درمان فتق هستند.
